Męska depresja: Jak ją rozpoznać i dlaczego tak trudno o pomoc?
Depresja to jedno z najczęstszych zaburzeń psychicznych, które dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn. Jednak u mężczyzn często przebiega inaczej, co sprawia, że rozpoznanie jej jest trudniejsze, a mężczyzna sięgający po pomoc ma nieco mniejsze szanse na trafną diagnozę. W społeczeństwie wciąż funkcjonuje wiele stereotypów na temat męskości, które utrudniają mężczyznom wyrażanie emocji, a tym samym zrozumienie, że mogą cierpieć na depresję. W efekcie, mężczyźni rzadziej decydują się mówić otwarcie o smutku czy przygnębieniu.
Umów wizytę
Jak rozpoznać depresję? Kryteria diagnostyczne ICD-10
Depresję diagnozuje się na podstawie specyficznych objawów. Według klasyfikacji ICD-10, aby stwierdzić epizod depresyjny, co najmniej dwa z trzech głównych objawów muszą utrzymywać się przez przynajmniej dwa tygodnie:
- Obniżenie nastroju
- Utrata zainteresowań i zdolności do radowania się (anhedonia)
- Zmniejszenie energii, co prowadzi do wzmożonej męczliwości i zmniejszenia aktywności
Dodatkowo, muszą wystąpić przynajmniej dwa z poniższych objawów:
- Osłabienie koncentracji i uwagi
- Niska samoocena i mała wiara w siebie
- Poczucie winy i niskiej wartości
- Pesymistyczne, czarne widzenie przyszłości
- Myśli, plany i czyny samobójcze
- Zaburzenia snu
- Zaburzenia apetytu
Chociaż te kryteria dotyczą zarówno kobiet jak i mężczyzn, to jednak mężczyźni często nie zgłaszają takich objawów. Nie znaczy to, że mężczyźni nie doświadczają tych objawów. Może to jednak wynikać ze specyficznych, męskich wzorców zachowania.
Dlaczego mężczyźni nie mówią o depresji?
Mężczyźni zazwyczaj nie przychodzą do gabinetów psychiatrów, psychologów i psychoterapeutów, otwarcie mówiąc o smutku czy depresji. Zamiast tego częściej zgłaszają problemy z pracą, obniżoną wydajnością czy trudnościami w funkcjonowaniu na co dzień. W związku z tym, depresję u mężczyzn łatwiej opisać w kategoriach stresu niż smutku. Właśnie to może sprawiać, że mniej doświadczeni w leczeniu mężczyzn specjaliści mogą nie rozpoznać prawdziwego problemu.
Wielu mężczyzn wypracowuje w sobie silne mechanizmy obronne, które sprawiają, że unikają rozmów o emocjach. Taki wzorzec wynika często z wychowania i społecznych norm, które promują obraz mężczyzny jako kogoś zawsze i bezwzględnie „silnego” i „odpornego” w staromodnym znaczeniu tych słów. W efekcie, mężczyźni w obliczu depresji często nie identyfikują się z klasycznymi objawami tej choroby, przez co nie szukają pomocy, myśląc, że „po prostu mają zły dzień” lub przeżywają chwilowy stres.
Czym jest męska depresja?
Zarówno kobiety, jak i mężczyźni doświadczają depresji, ale ich objawy mogą się różnić. Choć „męska depresja” nie jest oficjalną jednostką chorobową, wiele badań i wielu specjalistów dostrzega mniej typowe dla depresji objawy, które manifestują się właśnie u mężczyzn. Zamiast otwartego wyrażania smutku, mężczyźni częściej mogą manifestować depresję poprzez drażliwość, gniew czy agresję. Takie zachowania bywają bagatelizowane przez otoczenie, a nawet uznawane za cechy charakteru, zamiast objawy choroby.
„Mężczyźni częściej mogą manifestować depresję poprzez drażliwość, gniew czy agresję”.
Mężczyźni często czują się zmęczeni, tracą zainteresowanie pracą, rodziną czy hobby i mogą mieć problemy ze snem. Zdarza się również, że ich depresja przejawia się w objawach somatycznych – na przykład bólem serca, uciskiem w klatce piersiowej, bólami głowy czy problemami z trawieniem. Taki stan sprawia, że mężczyźni rzadziej zgłaszają problemy emocjonalne, a częściej odwiedzają np. lekarzy rodzinnych z objawami fizycznymi, co dodatkowo opóźnia prawidłową diagnozę.
„U mężczyzn depresja częściej niż u kobiet przejawia się w objawach somatycznych – bólem serca, uciskiem w klatce piersiowej, bólami głowy czy problemami z trawieniem”
Męska depresja – większe ryzyko
Mężczyźni z depresją statystycznie częściej niż kobiety sięgają po alkohol lub narkotyki, próbując w ten sposób tłumić swoje emocje – zauważają przecież że drażliwość, agresja czy gniew utrudniają im codzienne funkcjonowanie. Dodatkowo, mężczyźni zmagający się z depresją często angażują się w działania wysokiego ryzyka, co może wynikać z poczucia wewnętrznej pustki i chęci odczuwania intensywnych emocji – zupełnie jakby chcieli pozbyć się w ten sposób odczuwanej anhedonii. Zamiast szukać wsparcia, będą wtedy izolować się od bliskich, zamykając się w sobie i odrzucając pomoc bliskich.
„Mężczyźni częściej niż kobiety umierają z powodu depresji”
Trudność w identyfikacji depresji u mężczyzn prowadzi do smutnej statystyki: mężczyźni częściej niż kobiety umierają w wyniku samobójstw. Podczas gdy kobiety podejmują więcej prób samobójczych, mężczyźni wybierają bardziej drastyczne i skuteczne metody, co sprawia, że ich działania mają często tragiczne konsekwencje.
Najczęstsze objawy depresji u mężczyzn:
- Drażliwość, złość, agresja
- Poczucie niepokoju
- Utrata zainteresowania pracą, rodziną, przyjemnościami
- Poczucie pustki i beznadziejności
- Trudności z koncentracją
- Izolowanie się od innych
- Trudności ze sprawnością seksualną i odczuwaniem pożądania
- Zmęczenie, zaburzenia snu
- Zaburzenia związane z odżywianiem (nadmierny apetyt lub brak apetytu)
- Myśli, plany, zachowania samobójcze
- Fizyczne objawy: bóle głowy, problemy trawienne, kołatanie w klatce piersiowej, duszność
- Podejmowanie się działań ryzykownych
- Silna potrzeba sięgania po używki
Jak pomóc mężczyźnie w depresji?
Najważniejszym krokiem jest zrozumienie, że mężczyźni mogą nie mówić otwarcie o swoich problemach. Jeśli podejrzewasz, że ktoś z Twojego otoczenia zmaga się z depresją, zwróć uwagę na zmiany w jego zachowaniu, takie jak zwiększona drażliwość, chęć izolowania się od innych czy niechęć do angażowania się w codzienne aktywności. Warto delikatnie, ale zdecydowanie zachęcić taką osobę do rozmowy z profesjonalistą – psychologiem-psychoterapeutą lub lekarzem. Warto wybrać specjalistę, który zajmuje się właśnie zdrowiem psychicznym mężczyzn. Ekspert zdrowia psychicznego mężczyzn z pewnością będzie miał większą szansę dostrzec te mniej oczywiste objawy depresji u mężczyzn. Niech nie powstrzymują nas takie przeszkody, jak brak dobrego specjalisty w okolicy. Depresję, również tą o mniej oczywistych objawach, można doskonale zdiagnozować również podczas sesji online.
Mężczyźni często potrzebują więcej czasu i zaufania, aby otworzyć się w terapii. Dlatego tak ważne jest, aby specjaliści zdrowia psychicznego rozumieli specyfikę męskiej depresji i potrafili dostosować swoje podejście, oferując wsparcie w sposób, który będzie dla mężczyzny komfortowy i efektywny.
Podsumowanie
Depresja u mężczyzn może przebiegać inaczej niż u kobiet, co sprawia, że bywa trudniejsza do rozpoznania. Nietypowe objawy, takie jak gniew, agresja czy skłonność do ryzykownych zachowań, mogą być bagatelizowane zarówno przez otoczenie, jak i przez samych mężczyzn. Zrozumienie tej specyfiki oraz otwarte rozmowy o emocjach mogą pomóc w szybszym rozpoznaniu depresji i zapobiec tragicznym, śmiertelnym konsekwencjom.
Mężczyźni, którzy zmagają się z depresją, potrzebują wsparcia, nie tylko ze strony specjalistów, ale także od swoich bliskich. Czasem wystarczy zauważyć subtelne objawy i zachęcić do sięgnięcia pomoc specjalisty zdrowia psychicznego, aby zmienić czyjeś życie na lepsze.
Czy w Twoim życiu jest mężczyzna, który może właśnie doświadczać podobnych objawów? Pomóż mu wrócić do zdrowia – powiedz, że już znaleźliście miejsce, gdzie może otrzymać profesjonalną pomoc w męskiej depresji. Aby się zarejestrować, wystarczy napisać na adres: rejestracja@PROzytywnie.pl
Jakie kwalifikacje powinien mieć ekspert zdrowia psychicznego mężczyzn?
Jak diagnozować typową depresję?
Depresja jest jak wielki, czarny pies. Ale czy można nauczyć się z nią żyć?