Jak radzić sobie z lękiem?
80% rzeczy, których się obawiamy nigdy się nie wydarza, na 12% nie mamy wpływu, a z pozostałymi zwykle świetnie sobie radzimy! Ta myśl świetnie pokazuje, jak często marnujemy swój czas zamartwiając się na zapas obawami, które nigdy mogą się nie zrealizować. Jak więc poradzić sobie z lękiem?
Umów wizytę
Czym jest lęk?
Lęk jest zupełnie naturalnym elementem naszego życia. W odpowiednim, niezbyt wysokim natężeniu, mobilizuje nas do działania i chroni przed niebezpieczeństwem. Gdy jednak natężenie lęku wzrasta nadmiernie lub pojawia się w sytuacjach nie wymagających od nas działania lub ochrony przed niebezpieczeństwem, wtedy dochodzi do zaburzeń naszego funkcjonowania. W takich sytuacjach należy jak najszybciej zająć się kwestią lęku w naszym życiu. Wiele osób właśnie w tym momencie decyduje się sięgnąć po pomoc specjalisty zdrowia psychicznego.
Czy lęk jest nam potrzebny?
Lęk jest naturalną reakcją każdego zdrowego psychicznie człowieka. Jest on więc nieodłącznym elementem naszego życia. Mówiąc inaczej – nie da się żyć w sposób całkowicie wolny od lęku. Dobra wiadomość jest taka, że nie jest to niezbędne do szczęścia i życia pełnego satysfakcji. W odpowiednich dawkach lęk może mobilizować nas do działania i chronić nas przez zagrożeniami. Gdy jednak lęk staje się zbyt silny, może nam znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie.
Czy warto unikać lęku?
Unikanie lęku jest możliwe tylko w pewnym stopniu. Dla wielu osób jest to wręcz jedyna forma radzenia sobie z lękiem. Niestety, jest to sposób bardzo doraźny, który nie rozwiązuje problemu a jedynie pozwala nam od niego na chwile uciec. To podejście wiąże się z pewnymi przykrymi konsekwencjami. Ciągłe próby unikania lęku za wszelką cenę ograniczają nam szanse doświadczania przyjemności. Unikając lęku, a więc uciekając przez nim, pozbawiamy się możliwości wypracowania w sobie sposobów radzenia sobie z wyzwaniami. W efekcie pozbawiamy się też możliwości zbierania pozytywnych doświadczeń. Ciągła próba ucieczki przez lękiem wzmaga w nas i podtrzymuje przekonanie o tym, że jesteśmy słabi, nieporadni i bezbronni wobec przeciwności losu. Ciągła ucieczka przed lękiem sprawia, że sytuację, która jest dla nas po prostu niekomfortowa postrzegamy jako bardziej zagrażającą, niż w rzeczywistości jest.
wniosek – unikanie lęku to nieskuteczna strategia!
Jak pokonać lęk?
Po czym mogę poznać, że potrzebuję wsparcia w radzeniu sobie z lękiem?
Zaobserwuj, czy pojawiają się w Twojej głowie myśli, które negatywnie wpływają na Twoje samopoczucie, np.:
- „Nie będę aplikować na to stanowisko, bo i tak z moim kwalifikacjami nie dostanę tej pracy”
- „Ta dziewczyna jest dla mnie zbyt ładna. Nigdy nie zainteresuje się kimś takim jak ja”
- „Nie pójdę po podwyżkę, bo firma jest w trudnej sytuacji finansowej i tylko zrobię z siebie głupca”
- „Nie zmienię pracy, po przecież gdzie indziej może być mi jeszcze gorzej niż tutaj”
- „Jestem naprawdę nieszczęśliwy w związku, ale nie odejdę, bo samemu będzie mi jeszcze gorzej”
- „Wolę mieć pracę na etat za średnią krajową, bo gdybym miał sam prowadzić firmę, to na pewno bym sobie nie poradził”
Każdy z nas może doświadczyć takich myśli. Same w sobie nie są jeszcze żadnym powodem do zmartwień. Po pomoc doświadczonego specjalisty psychologa, psychoterapeuty powinniśmy sięgnąć, gdy te myśli zaczynają być dla nas ograniczające i szkodliwe, czyli gdy:
- pojawiają się zbyt często
- doświadczamy ich w sposób nieadekwatny, w niewłaściwym momencie
- obniżają naszą samoocenę
- powstrzymują nas przed rozwojem i korzystaniem z szans życiowych
- sprawiają nam dyskomfort
Profesjonalne wsparcie doświadczonego terapeuty może nam znacznie ułatwić radzenie sobie z lękiem!
Co radzi ekspert?
Zapytaliśmy eksperta zdrowia psychicznego co on robi, gdy doświadcza lęku. Podzielił się z nami jednym ze swoich wielu sposobów:
Najpierw staram się zaobserwować, jak sam tworzę myśli, które działają na moją niekorzyść, np.: „Nie zrobię tego, bo pewnie i tak mi się nie uda i tylko zrobię z siebie pośmiewisko”. Gdy już taką myśl zaobserwuję, nazywam ją tym, czym ona właśnie jest – myślą, wrażeniem, przeświadczeniem, opinią a nie faktem! Mówię więc: „Mam takie wrażenie, że mi się nie uda”.
Następnie poszukuję dowodów, które mogłyby potwierdzić prawdziwość lub nieprawdziwość tej myśli czy wrażenia, np.: „Jakie mam niepodważalne dowody na to, że mi się nie uda? Z jakiego powodu miałbym zrobić z siebie pośmiewisko?”. Tych pytań oczywiście powinien być pełen wachlarz, abyśmy jak najpełniej mogli zbadać prawdziwość lub nieprawdziwość tej myśli.Kolejnym krokiem jest rozważenie alternatywnych pomysłów, które pozwolą mi spojrzeć na moją sytuację z innej perspektywy, np.: „Co tak naprawdę mam do stracenia, jeśli jednak to zrobię? A może zamiast myśleć, że zrobię z siebie pośmiewisko, zaufam swojemu doświadczeniu, wiedzy, umiejętnościom?”. Zupełnie jakbyśmy mieli być swoim własnym przyjacielem i sprzymierzeńcem, zamiast krytykiem, wrogiem i prześmiewcą.
Ostatnim krokiem będzie poszukanie korzyści tego alternatywnego podejścia, np.: „Jeśli jednak się odważę, to mam szansę coś zmienić, poprawić moją sytuację. A jeśli mi się nie uda, to przynajmniej pogratuluję sobie odwagi i tego, że podjąłem wyzwanie!”. To oczywiście tylko jedno z wielu możliwych podejść. Każdy człowiek może wymagać nieco innego, indywidualnego podejścia. Nie ma bowiem rozwiązań uniwersalnych. O tym warto pamiętać.
W czym pomoże specjalista – psycholog, psychoterapeuta?
Dobry, doświadczony specjalista pomoże Ci oswoić lęk. Nauczy Cię jak odróżniać fakty od naszych własnych opinii, ocen i osądów. Pomoże Ci zrozumieć, że choć nie da się żyć zupełnie bez lęku, to jednak da się nauczyć żyć komfortowo i szczęśliwie pomimo niego. Dzięki terapii możesz również być w stanie wykorzystać swój lęk na swoją korzyść, np.: mobilizując się do wytężonej pracy w najbardziej wymagającym okresie Twojego życia. Będziesz mieć również szansę poznać techniki relaksacyjne indywidualnie dobrane do Twoich potrzeb. Jednak pierwszy krok należy do Ciebie. Zarejestruj się na sesję online z terapeutą lub napisz do nas, jeśli potrzebujesz innego terminu.
Doświadczasz naprawdę silnego lęku, który uniemożliwia Ci funkcjonowanie? Potrzebujesz prawdziwego eksperta w dziedzinie zdrowia psychicznego? Napisz do nas na adres rejestracja@PROzytywnie.pl, a znajdziemy dla Ciebie termin wizyty u naszego najlepszego specjalisty.
Do psychologa na NFZ czy prywatnie?