Kręgi otwarte vs kręgi zamknięte

Jednym z podstawowych podziałów męskich kręgów jest rozróżnienie między kręgami otwartymi a kręgami zamkniętymi.

• Kręgi otwarte to spotkania, na które może przyjść każdy zainteresowany mężczyzna, bez względu na doświadczenie czy przynależność do stałej grupy. Są one zazwyczaj bardziej swobodne, nie wymagają regularnej obecności i przyciągają różnorodne osoby. To dobra forma dla tych, którzy dopiero chcą spróbować, czym jest krąg męski, ale nie czują się gotowi na dłuższe zobowiązanie. Wadą tego rodzaju spotkań może być brak stabilnej, zaufanej grupy, co czasem utrudnia budowanie głębszych relacji. Poczucie bezpieczeństwa w takich grupach jest zwykle niższe niż w przypadku grup zamkniętych.
• Kręgi zamknięte to natomiast stałe grupy uczestników, którzy spotykają się regularnie przez dłuższy czas. Ta forma sprzyja budowaniu zaufania, bezpieczeństwa i głębszych relacji. Dzięki stałemu składowi łatwiej jest stworzyć przestrzeń, gdzie mężczyźni mogą otwarcie mówić o swoich przeżyciach, wiedząc, że spotkają się z empatią i zrozumieniem. Wymaga to jednak zaangażowania i regularnej obecności, co może być wyzwaniem dla niektórych.
• Kręgi półotwarte to forma pośrednia. Może to oznaczać, że jest grupa stałych uczestników. Dozwolone jest jednak również dołączanie innych mężczyzn, nawet na jedno spotkanie.

Rodzaje męskich kręgów: duchowe, rozwojowe, terapeutyczne

W zależności od celu i charakteru spotkań, męskie kręgi można podzielić na różne kategorie, m.in:

• Kręgi duchowe – skupiają się na eksploracji duchowości, medytacji, rytuałach czy praktykach mających na celu pogłębianie kontaktu z własnym wnętrzem i wyższymi wartościami. W tych grupach zwykle pojawiają się rozmowy o sensie życia, połączeniu z naturą czy wyższą siłą. To przestrzeń dla mężczyzn, którzy szukają duchowego wsparcia i refleksji nad swoją rolą w świecie. Niektóre z nich organizowane są na łonie natury, co pozwala mężczyznom obcować w otoczeniu przyrody z innymi mężczyznami. Są również kręgi prowadzone nawet przez szamanów.
  

  „Ogniska w lesie, nagie torsy, rytuały przejścia, tańce, szałasy, nawiązywanie kontaktu z ciałem swoim i innych mężczyzn” – tak właśnie opisał swoje doświadczenia jeden z uczestników takich kręgów.

  Na innym biegunie duchowości można postawić kręgi męskie oparte na religii. W Polsce są to w głównej mierze spotkania mężczyzn-katolików. Mogą się wspólnie modlić, odmawiać różaniec, czytać wersety z biblii i analizować katechizm. Niejednokrotnie są one prowadzone przez osoby duchowne. Warto więc upewnić się do jakiego z kręgów jest nam bliżej – oba rodzaje często opisywane są jako kręgi oparte na duchowości. O pomyłkę łatwo, a zaskoczenie po pierwszym spotkaniu może być ogromne i niekoniecznie przyjemne.

• Kręgi amatorskie – to luźne spotkania, które nie mają profesjonalnego charakteru. Organizują je najczęściej grupy przyjaciół lub znajomi, którzy chcą razem porozmawiać i podzielić się swoimi doświadczeniami. Często dołączają do nich mężczyźni spoza grupy, próbując w ten sposób rozszerzyć swoje grono znajomych. Zwykle brakuje w nich wyraźnej struktury, a spotkania mogą być różnorodne pod względem tematów. Choć nie ma w nich formalnego przewodnictwa, to ich nieformalny charakter może sprzyjać swobodnym rozmowom.
  

  „Rozpiętość wieku od 16 do 74 lat – to i wada, i zaleta. Spotkania oparte na pytaniu „to co u was nowego?”, a dalszy rozwój wypadków zależy od inwencji i chęci grupy. Czasem czuć niechęć i apatię, a czasem wręcz skrajne emocje i kłótnie.” – opisał swoje doświadczenia z amatorskim kręgiem jeden z uczestników.

• Kręgi rozwojowe – są zorientowane na rozwój osobisty uczestników. Spotkania mogą dotyczyć tematów związanych z umiejętnościami miękkimi, komunikacją, pracą w grupie, rozwojem zawodowym czy poprawą relacji. To niezła forma dla mężczyzn, którzy chcą doskonalić swoje umiejętności życiowe i szukają praktycznych narzędzi do zmiany na lepsze. Takie kręgi są zwykle prowadzone przez entuzjastów męskich spotkań, ale też samorozwoju, np. trenerów umiejętności miękkich. Jeśli zależy nam na rozwoju konkretnej kompetencji, warto sprawdzić formalne przygotowanie prowadzącego. Właśnie od tego może zależeć merytoryczna wartość spotkań.
• Kręgi rozwojowo-terapeutyczne – mają na celu połączenie rozwoju osobistego z elementami wsparcia emocjonalnego. Choć nie są to stricte spotkania terapeutyczne, to jednak uczestnicy często dzielą się swoimi emocjami, doświadczeniami i trudnościami, a rozmowy mają bardziej głęboki, refleksyjny charakter. W związku z tym, że ta forma kręgów ma już częściowo charakter terapeutyczny, warto sprawdzić, czy prowadzący jest terapeutą, czy ma wykształcenie psychologiczne, czy pracuje w superwizji. W przeciwnym razie udział w formie terapeutycznej może nieść ze sobą pewne ryzyko.
• Kręgi terapeutyczne – ten rodzaj spotkań zawsze powinien być prowadzony wyłącznie przez profesjonalistów, takich jak psychoterapeuci czy psycholodzy. Niestety, nie zawsze tak jest. Męskie kręgi terapeutyczne dedykowane są pracy nad głębszymi problemami psychicznymi, emocjonalnymi czy relacyjnymi. Tego typu kręgi wymagają regularnej obecności i zaangażowania, ponieważ mają na celu rzeczywistą pracę nad wewnętrznymi konfliktami, przekonaniami czy traumami. Spotkania te są zazwyczaj strukturalnie uporządkowane, z jasno określonymi celami terapeutycznymi. Najbardziej wartościowe, a jednocześnie bezpieczne są zwykle kręgi prowadzone przez doświadczonych psychoterapeutów i psychologów.

Spotkania w sali vs online

Męskie kręgi mogą odbywać się zarówno stacjonarnie, jak i online. Obie formy mają swoje zalety i wady:

• Spotkania stacjonarne – oferują bezpośrednią interakcję, która sprzyja budowaniu zaufania i głębszych relacji. Atmosfera tworzona w jednym pomieszczeniu często też sprzyja większej otwartości. Sala, w której odbywa się spotkanie, może być neutralną, bezpieczną przestrzenią, wolną od rozpraszaczy, co ułatwia koncentrację na rozmowie. Jednak logistyczne wyzwania, takie jak dojazd czy dostosowanie się do harmonogramu, mogą stanowić przeszkodę dla niektórych uczestników. Spotkania są zwykle organizowane w wynajętych salach, gabinetach czy mieszkaniach. O tym jeden z uczestników mówi:
  

  „To było mieszkanie przearanżowane w gabinet. Jeden duży pokój – salon – z kanapą, fotelami, krzesłami i różnymi zakątkami do siedzenia. Wystarczająco duży, żeby znaleźć swoje miejsce. Wystarczająco mały, żeby uczyć się wychodzenia poza swoją strefę komfortu w relacji z innymi, obcymi mi mężczyznami. W tle cicho leciała muzyka. Była kawa, ciastka. Po kilku spotkaniach było jak na spotkaniu kumpli z technikum tylko ze wsparciem doświadczonego psychologa – oczywiście również faceta. Tym właśnie się kierowałem – kompetencjami prowadzącego. Dobrze trafiłem”

• Spotkania online – zyskały na popularności, zwłaszcza od czasów pandemii. Mają tę zaletę, że umożliwiają uczestnictwo mężczyznom z różnych miejsc, bez konieczności opuszczania domu. Dzięki platformom takim jak Zoom czy Teams, spotkania mogą odbywać się w dogodnym czasie, co sprzyja dostępności. Wadą jednak jest brak fizycznej obecności, co może utrudniać budowanie bliskich relacji i autentyczną komunikację niewerbalną.

Płatne vs darmowe

Kręgi męskie mogą być zarówno płatne, jak i darmowe. Różnice w tym aspekcie zależą głównie od poziomu profesjonalizmu i celu spotkań.

• Kręgi płatne – często prowadzone przez profesjonalistów, takich jak psychoterapeuci, psycholodzy czy trenerzy rozwoju osobistego. W przypadku takich spotkań uczestnicy mogą zwykle liczyć na konkretną strukturę, program rozwoju oraz prowadzenie przez osoby z doświadczeniem. Opłata za uczestnictwo jest tu uzasadniona jako inwestycja w swój rozwój i wsparcie.
• Kręgi darmowe – często organizowane przez amatorów lub grupy, które spotykają się w celach towarzyskich lub religijnych. Mogą to być spotkania prowadzone przez osoby, które same chcą dzielić się swoim doświadczeniem życiowym, choć być może nie posiadają żadnego profesjonalnego wykształcenia. Choć te kręgi mogą być mniej formalne i mniej zorganizowane, to ich cechą jest często spontaniczność. Jeden z uczestników, który brał udział w wielu męskich kręgach, zarówno płatnych jak i darmowych mówił:
  

  „Zalety darmowych: brak kosztów. Zalety płatnych: stałe miejsce spotkań, większa szansa, że będzie je prowadził profesjonalista, ale przede wszystkim – zaangażowanie! Sami uczestnicy byli bardziej zaangażowani, gdy wiedzieli, że za to płacą.”

Rola prowadzącego: psychoterapeuta, trener umiejętności miękkich, a może człowiek bez formalnego przygotowania?

• Psychoterapeuta – prowadzący z profesjonalnym przygotowaniem psychologicznym lub terapeutycznym. Jego rola polega na moderowaniu rozmów w sposób, który sprzyja głębokiemu wglądowi w emocje i problemy uczestników. Terapeuta potrafi rozpoznać dynamikę grupy i odpowiednio nią zarządzać, zapewniając jednocześnie wsparcie i bezpieczeństwo emocjonalne. Męskie kręgi prowadzone przez profesjonalnego psychoterapeutę są szczególnie polecane dla tych, którzy pracują nad dotarciem i nawiązaniem głębszego kontaktu ze swoimi emocjami. A także dla tych mężczyzn, którzy chcą nauczyć się budować bliskie, ale też bezpieczne relacje z innymi mężczyznami. Niektóre kręgi prowadzone przez psychoterapeutów mogą być zbliżone są w swojej formie do terapii grupowej.
• Trener umiejętności miękkich – prowadzący, który ma doświadczenie w pracy z grupami pod kątem rozwoju osobistego lub zawodowego. Może mieć specjalistyczne wykształcenie w tym kierunku. Jego zadaniem jest pomoc uczestnikom w doskonaleniu komunikacji, współpracy czy radzeniu sobie z trudnymi sytuacjami społecznymi. Spotkania te są bardziej nastawione na rozwój praktycznych umiejętności niż na głęboką pracę emocjonalną. Spotkania nie mają formy terapeutycznej. Kręgi prowadzone przez trenerów są szczególnie polecane mężczyznom, którzy chcieliby zbudować w sobie umiejętność rozmowy z innymi mężczyznami.
• Mężczyzna bez formalnego przygotowania – osoba bez formalnego wykształcenia w dziedzinie psychologii lub rozwoju osobistego, która zwykle prowadzi krąg na zasadzie amatorskiej. Takie spotkania mogą być mniej zorganizowane, nieformalne, ale też bardziej swobodne i często przystępne cenowo. W takim przypadku grupa może być bardziej samodzielna w kształtowaniu rozmów, co daje większą elastyczność, ale także mniejsze poczucie struktury i bezpieczeństwa.

Z powyższym opisem nie do końca zgadza uczestnik licznych męskich kręgów. Podajemy jednak ten cytat, aby przedstawić nieco inną perspektywę:

„To nie jest tak, że psychoterapeuta prowadzi wyłącznie kręgi terapeutyczne. Ja zawsze staram się wybierać takie kręgi, które prowadzi doświadczony terapeuta, czy stacjonarnie, czy online. Niezależnie czy mam temat do przerobienia w małżeństwie, czy emocje, czy po prostu chęć przebywania wśród męskiej energii – z terapeutą czuję się po prostu bezpieczniej. W ten sposób zmniejszam do minimum, że trafię na magika, albo po prostu totalnego amatora, który bardziej może zaszkodzić, niż pomóc. Ale to ja tak mam. Nie każdy szuka tego samego”

Skoro jest tak wiele różnych rodzajów męskich kręgów – profesjonalnych i amatorskich, terapeutycznych i religijnych, prowadzonych stacjonarnie i online – który wybrać? Przy tak ogromnych różnicach pomiędzy różnymi męskimi kręgami, poprosiliśmy o opinię eksperta zdrowia psychicznego mężczyzn – Sebastiana Antonowicza – terapeutę i psychotraumatologa:

„Jedynym wspólnym mianownikiem dla wszystkich męskich kręgów są mężczyźni. Cała reszta może się różnić. Nie ma żadnych oficjalnych kwalifikacji, które musiałby spełniać prowadzący kręgi. Jedne kręgi prowadzone są przez terapeutów i psychologów, a inne przez osoby bez żadnego przygotowania merytorycznego. Jeszcze inne przez szamanów i osoby duchowne. Spotkałem się nawet z męskimi kręgami prowadzonymi przez kobietę.
Jednocześnie wychodzę z założenia, że każdy mężczyzna ma swoją inteligencję, doświadczenie i potrzeby. Być może nie ma więc dobrych i złych męskich kręgów. Ja widzę przestrzeń dla każdego z męskich kręgów i widzę, że każdy ich rodzaj znajduje swoich entuzjastów.”

Z powyższym opisem nie do końca zgadza uczestnik licznych męskich kręgów. Podajemy jednak ten cytat, aby przedstawić nieco inną perspektywę:

„To nie jest tak, że psychoterapeuta prowadzi wyłącznie kręgi terapeutyczne. Ja zawsze staram się wybierać takie kręgi, które prowadzi doświadczony terapeuta, czy stacjonarnie, czy online. Niezależnie czy mam temat do przerobienia w małżeństwie, czy emocje, czy po prostu chęć przebywania wśród męskiej energii – z terapeutą czuję się po prostu bezpieczniej. W ten sposób zmniejszam do minimum, że trafię na magika, albo po prostu totalnego amatora, który bardziej może zaszkodzić, niż pomóc. Ale to ja tak mam. Nie każdy szuka tego samego”

Skoro jest tak wiele różnych rodzajów męskich kręgów – profesjonalnych i amatorskich, terapeutycznych i religijnych, prowadzonych stacjonarnie i online – który wybrać? Przy tak ogromnych różnicach pomiędzy różnymi męskimi kręgami, poprosiliśmy o opinię eksperta zdrowia psychicznego mężczyzn – Sebastiana Antonowicza – terapeutę i psychotraumatologa:

„Jedynym wspólnym mianownikiem dla wszystkich męskich kręgów są mężczyźni. Cała reszta może się różnić. Nie ma żadnych oficjalnych kwalifikacji, które musiałby spełniać prowadzący kręgi. Jedne kręgi prowadzone są przez terapeutów i psychologów, a inne przez osoby bez żadnego przygotowania merytorycznego. Jeszcze inne przez szamanów i osoby duchowne. Spotkałem się nawet z męskimi kręgami prowadzonymi przez kobietę.
Jednocześnie wychodzę z założenia, że każdy mężczyzna ma swoją inteligencję, doświadczenie i potrzeby. Być może nie ma więc dobrych i złych męskich kręgów. Ja widzę przestrzeń dla każdego z męskich kręgów i widzę, że każdy ich rodzaj znajduje swoich entuzjastów.”

Jak więc widać, męskie kręgi to różnorodna przestrzeń, w której każdy mężczyzna może znaleźć coś dla siebie – od luźnych, towarzyskich spotkań, po profesjonalne, terapeutyczne grupy wsparcia. Wybór odpowiedniego kręgu zależy od indywidualnych potrzeb, intencji i gotowości do zaangażowania w proces. Przedstawiony tutaj podział należy traktować jako jeden z wielu możliwych, a nie jedyny właściwy. Spojrzenie na męskie kręgi będzie się różnić zależnie od doświadczeń każdego mężczyzny.

Chcesz wiedzieć, jak radzić sobie ze stresem?

Co mężczyźni sukcesu mówią o swojej psychoterapii?

Poszukujesz sensu życia?